fusiebevraging
Tongeren-Borgloon
De fusiebevraging is afgesloten.
DE BEVRAGING LIEP VAN DECEMBER TOT FEBRUARI
786 deelnemers uit alle deel-gemeenten
De fusiebevraging is afgelopen. Drie maanden lang hebben we jullie reacties geregistreerd. We kwamen naar jullie toe via sociale media, via de website, via 10000 kaartjes die we gebust hebben of we spraken je aan op straat. Die ontmoetingen waren trouwens altijd zeer aangenaam. Het is nu tijd om te beginnen aan de verwerking van alle gegevens.
Alvorens jullie een kleine teaser te geven wil ik iedereen die de bevraging heeft ingevuld bedanken. Want jullie waren met veel. In totaal vulden 786 personen de bevraging in. Hiervan zijn 417 personen woonachtig in Tongeren en 344 in Borgloon. Ook 25 mensen uit een andere gemeente maar met binding in Tongeren of Borgloon via werk of school vulde de enquête in. Elke deelgemeente en elke leeftijd is vertegenwoordigd.
En hoe staan zij tegenover de fusie. Wel: tegenover de stelling “in 2030 zullen we tevreden zijn dat de fusie er is geweest” stond 56% van de deelnemers (eerder) negatief, 32% was neutraal en 12% (eerder) positief. We gaan in de volgende weken aan de slag om alle gegevens te verwerken.
Het is de bedoeling om de resultaten te overhandigen aan het stadsbestuur als (kritische) aanvulling op het traject dat het stadsbestuur zelf aan het doorlopen is. Het is immers alleen samen dat we aan democratie kunnen werken.
WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK
De Fusiebevraging als een wetenschappelijk onderzoek Deze grote burgerbevraging kadert in een breder wetenschappelijk onderzoek rond burgers en beleid. Meer dan ooit staan we vandaag voor de uitdaging om als burgers en beleidsmakers samen te werken als partners voor een leefomgeving, die het goede leven mogelijk maakt. Partnerschap wil zeggen, samen verantwoordelijk zijn voor het gezamenlijk proces van de samenwerking én samen verantwoordelijk zijn voor het resultaat [1]. De basis voor dergelijk evenwaardig partnerschap is wederzijds vertrouwen [2, 3].
Vandaag zegt ons buikgevoel dat het vertrouwen van burgers in het politiek gebeuren eerder op een laag niveau zit.
In onderzoeken hierover wijst politicoloog professor Ackaert erop dat het vertrouwen van burgers in de lokale politiek hoger is dan het vertrouwen in de bovenlokale politiek, maar lager dan in onze directe buurlanden: “In Europees perspectief scoort België met 62% vertrouwen in de lokale overheden eerder matig. Hoewel deze score ruim boven het Europees gemiddelde (54%) ligt, scoren onze directe buurlanden veel hoger: in Nederland genieten lokale overheden 70% vertrouwen, in Duitsland 79% en in Luxemburg 82%” [4].
Meerdere onderzoeken wijzen aan dat vertrouwen krijgen staat of valt met vertrouwen geven. In de politiek is dat niet anders [5, 6]. In dezelfde zin geeft Bouckaert, Maddens [7] in hun artikel “Vertrouwen en overheid. Living apart, together” aan dat burgers betrekken bij de voorbereiding van beleid een oplossing kan zijn om het wantrouwen tussen het beleid en de burgers kan doen kantelen.
Met deze bevindingen kunnen we de vraag stellen of burgers zich samen willen engageren om mee te werken aan een fusie proces tussen twee gemeenten. Vandaar dat we als sociaal onderzoekers kijken naar deze enquête vanuit de volgende onderzoeksvraag:
Hoe willen burgers hun betrokkenheid bij een gemeentelijk fusie proces vorm geven terwijl een partnerschap tussen burgers en lokale overheid bemoeilijkt wordt in een klimaat, gekenmerkt door een gebrek aan wederzijds vertrouwen?
Bij deze primaire onderzoeksvraag willen we ook onderzoeken hoe burgers vorm geven de samenleving in een buurt of dorp als onderdeel van een grotere gemeente. De vraag die wij ons stellen is dan: “Op welke manier willen burgers zich engageren om hun buurt/dorp als samenleving te versterken tijdens een fusieproces?”
Vervolgens willen we in dit onderzoek ook kijken naar wat vertrouwen doet met een burger. Hierbij zoeken wij antwoorden op twee vragen: (a) “Geven burgers met meer vertrouwen in de lokale politiek, ook aan dat zij zichzelf meer willen engageren in een participatief fusieproces?" En (b) “Hebben burgers met meer vertrouwen in de lokale politiek ook een positievere kijk op het fusieproces?”
Tenslotte biedt deze bevraging de mogelijkheid om in een vervolgonderzoek, bijvoorbeeld over drie jaar en/of vijf jaar na de fusie, te onderzoeken of er veranderingen zijn op vlak van vertrouwen in de politiek en de goesting tot engagement in de lokale samenleving.
Om met de Fusiebevraging deze vragen te onderzoeken werd deze enquête met de grootste zorg opgemaakt, met respect voor de wetenschappelijke eisen aan enquêtes en onderzoeken. Verder bewaken wij de volledige privacy en anonimiteit voor de deelnemers; op geen enkel ogenblik kunnen de antwoorden verbonden worden aan een of ander persoon of organisatie. De antwoorden worden volledig anoniem verwerkt met wetenschappelijke tools zoals SPSS (o.m. met item- en schaal-analyse) en NVivo als tool om de antwoorden op open vragen te coderen.
Geen onderzoek over burgers, maar een onderzoek met burgers
Wat betreft de onderzoeksmethodiek streven we ernaar om het uiteindelijke onderzoekrapport niet alleen te baseren op de resultaten uit de online bevraging, maar ook op de feedback die we ontvangen op een voorlopig rapport dat besproken wordt tijdens een open dialoog moment. Op deze manier maken we met een participatief proces de respondenten mede-onderzoeker en co-auteur van het finale onderzoeksrapport; niet langer een onderzoek over burgers, maar een onderzoek met burgers.
Indien je opmerkingen of vragen hebt over De Grote Fusiebevraging of over het bijbehorende wetenschappelijk onderzoek rond burgerbetrokkenheid, kan je deze mailen naar albert.verleysen@student.uhasselt.be
Groeten,
Bert Verleysen | doctoraatsonderzoeker
Literatuur
1. Bushe, G.R., Clear leadership: sustaining real collaboration and partnership at work. 2010, Boston: Davies-Black.
2. NooteBoom, B., Vertrouwen. Vormen, grondslagen, gebruik engebreken van vertrouwen. Schoonhoven, Academie Service, 2002.
3. Pulles, T., Vertrouwen is een werkwoord. 2021, University of Twente.
4. Ackaert, J., et al., Overheden in Vlaanderen in beeld 2019. 2019.
5. Edelenbos, J., Buurtgericht beleid en de kunst van vertrouwen geven. 2006.
6. Schalk, J., Burgerparticipatie en vertrouwen. Openbaar bestuur, 2011. 4: p. 12-15.
7. Bouckaert, G., et al., Vertrouwen en overheid! Living apart together? 2004.
Blijf op de hoogte van dit onderzoek
We contacteren je enkel met de resultaten over dit onderzoek.
DE FUSIEBEVRAGING IS EEN INITIATIEF VAN GROEN TONGEREN-BORGLOON